Kawy palone ziarniste

Kawy palone pozyskiwane są głównie z dwóch gatunków drzew kawowych tj. Coffea arabica (kawy typu arabika) i Coffea canephora (kawy typu robusta).

Powstają przez prażenie surowych, zielonych nasion kawy w różnych temperaturach i różną długość czasu. Stąd tak wiele rodzajów kaw w zależności od stopnia prażenia i proporcji użycia powyższych gatunków.

Kawa pita w umiarkowanych ilościach (do trzech filiżanek dziennie) przynosi szereg korzyści organizmowi takich jak polepszenie pamięci krótkotrwałej, zwiększenie koncentracji, poprawę krążenia krwi i usprawnienie działania układu trawiennego, pomoc w walce z otyłością poprzez przyśpieszanie metabolizmu, zapobieganie chorobom neurodegradacyjnym np. Parkinsona, pomoc w walce z niektórymi nowotworami (np. pęcherza, jelita, wątroby, prostaty), zmniejszanie ryzyka wystąpienia cukrzycy typu II itd.

Kawa pita w nadmiarze prowadzi do uzależnienia od kofeiny, co powoduje narastanie stanów lękowych, hamuje neurogenezę (powstawanie nowych komórek w mózgu), utrudnia zasypianie (u większości ludzi), podnosi poziom cholesterolu (zwłaszcza picie kawy niefiltrowanej i raczej arabiki, która ma więcej kafeolu i kafestolu), może przyczynić się do zabicia płodu w czasie ciąży, wypłukuje magnez i wapń, gdyż działa odwadniająco na organizm itd.

W kawie znajdziemy  sporo węglowodanów, aminokwasów i tłuszczów, wiele związków chemicznych jak np. alkaloidy (kofeina, trigonelina),   glikozydy, kwasy alifatyczne, terpeny (np. kafeol, kafestol), kwas kawowy i chlorogenowy z grupy fenylokarboksylowych, substancje zapachowe, nieco wit. z grupy B (niacyna), potas.

Jak wcześniej zaznaczyłem, jest wiele rodzajów oferowanych kaw, które różnią się pod względem stopnia palenia, gatunku użytej kawy, rejonu pochodzenia ale też sposobu zaparzania.

Ze względu na sposób parzenia i podania wyróżnić można m.in.:

1. klasyczne włoskie espresso (ok. 30ml wody, 10-20g kawy, temperatura parzenia ok. 95 °C) i jej odmiany tj. ristretto dla, której używa się tylko ok. 15ml wody i espresso doppio/double espresso z podwójną ilością wody czyli ok. 60ml

2. cappuccino - połączenie espresso (ok. 25ml) z dużą ilością spienionego mleka (ok. 125ml) i jego pochodna caffe latte (podwójne espresso z niedużą ilością mleka)

3. macchiato, które powstaje przez dodanie do espresso bardzo małej ilości mleka (albo zimnego albo ciepłego) oraz jej odmiana latte macchiato z dużą przewagą mleka

4. americano - dłużej parzone espresso podane w ok. 150ml wody

5. mokka - typ kawy latte z dodatkiem czekolady mlecznej lub gorzkiej

6. po wiedeńsku - espresso lub inaczej parzona z dodatkiem bitej słodkiej śmietany

7. kawa po turecku - parzona w tygielkach (najczęściej miedzianych) trzykrotnie i z dodatkiem cukru.

Kawę, najlepiej świeżo zmieloną możemy zalać wrzątkiem jak to ma miejsce w większości polskich domostw. Ale znacznie lepiej ze względów estetycznych i doznań smakowych parzyć ją na sposób turecki (jak wyżej napisałem) albo w specjalnych urządzeniach do parzenia kaw tj. w kawiarkach (kafetierach) zwykłych lub elektrycznych, w Chemexie, we french pressie, w aeropressie (wytwór XXI wieku), w syfonie, w ekspresach przelewowych (gorąca woda przechodzi przez zmielone ziarna kawy), w ekspresach ciśnieniowych (gdzie gorąca woda pod dużym ciśnieniem przechodzi przez zmielone ziarna kawy).

Jak więc widać kawę można przygotować i serwować na wiele sposobów. Pijmy ją z apetytem i "ułańską" fantazją :)